REScoopNL: Koepel van gevestigde windcoöperaties
Coöperatie Zuidenwind uit Neer is ontwikkelaar van windturbine De Coöperwieck: één turbine midden in een windpark van vier turbines die privaat eigendom zijn. In het prille begin wil men die vier molens coöperatief ontwikkelen, maar door problemen bij de financiering van het project komt de coöperatie buiten spel te staan.
Vertrouwenscrisis
Als twee lokale projectontwikkelaars een plan maken voor een vijfde molen komen zij met Zuidenwind overeen dat het een lokaal coöperatief project wordt. In ruil voor hun voorinvestering willen de ontwikkelaars een flink deel van de opbrengsten van de productie. Op het moment dat het bestuur en de leden zich realiseren wat de gemaakte afspraken precies inhouden, ontstaat er een vertrouwenscrisis tussen het bestuur en de ontwikkelaars, waarna het bestuur aftreedt.
Project gered
Als koepel van gevestigde windcoöperaties neemt REScoopNL het bestuur tijdelijk over. Samen met energiecoöperaties de Windvogel en Meerwind bemoeit zij zich met de verdere projectontwikkeling. Er komt een oplossing voor de financiering en er ontstaat een nieuw bestuur. REScoopNL combineert praktische ondersteuning bij projectontwikkeling met organisatieontwikkeling bij de lokale coöperatie. Siward Zomer, projectleider bij REScoopNL: “Na afloop is een coöperatie in staat zelfstandig een vergelijkbaar project te ontwikkelen en te exploiteren. Ze beschikt dan in ieder geval over voldoende kennis en zelfreflectie om de eigen kracht en beperkingen te kennen.”
"Als coöperatie samenwerken met een projectontwikkelaar kan prima zolang de ontwikkelaar de waarde van het project niet volledig naar zich toetrekt."
Siward Zomer, projectleider REScoopNL
Zwakke positie coöperaties
Lokale coöperaties hebben vaak een zwakke positie in het krachtenspel tussen overheid, grondeigenaren en commerciële projectontwikkelaars. Dat kan komen door onvoldoende bestuurlijke ervaring of ontbrekende kennis op procedureel of juridisch gebied. De consequentie is vaak te weinig zeggenschap om de eigen belangen te borgen of een asymmetrische deal waarbij de inbreng in scheve verhouding staat tot de opbrengst. Zomer: “Samenwerken met projectontwikkelaars is op zich geen bezwaar, zolang deze partij de waarde van het project maar niet volledig naar zich toetrekt door een dominante positie.”
Tips:
- Ondersteun lokale coöperaties bij organisatieontwikkeling, zodat zij daarna zelf een project kunnen ontwikkelen
- Ken je eigen kracht en beperkingen
- Ga zorgvuldig na wat er precies wordt overeengekomen; voorkom een asymmetrische deal
Dit artikel komt uit de publicatie Samen Slagen, een samenwerking met het Ministerie van Economische Zaken, RVO.nl, TU Delft en HIER opgewekt.
