Zonnecoöperatie West-Friesland benut brandweergarages

Als het gaat om locaties voor zonnedaken zijn brandweergarages een gat in de markt. Zonnecoöperatie West-Friesland realiseerde al twee zonnedaken op brandweergarages in Enkhuizen en Stede Broec en is bezig met een derde in Hoorn.

Dat de coöperatie nu al voor de derde keer bij een brandweergarage terechtkomt, was eigenlijk toeval, volgens initiatiefnemer Sjon Wagenaar, die als voormalig wethouder met duurzaamheid in zijn portefeuille goed de weg weet in de gemeente. “Het zijn relatief nieuwe moderne gebouwen met een gunstige ligging, waardoor ze heel geschikt zijn voor zon-PV. Veel daken vallen af door gebrek aan draagkracht, slechte oriëntatie, schaduw door omliggende bomen of gebouwen óf omdat de eigenaar een vergoeding wil. De kazernes zijn eigendom van de gemeente, die ze kosteloos aan ons ter beschikking stelt.”

Bijdrage aan gemeentebeleid

De coöperatie boft met meedenkende en meewerkende gemeenten. Wagenaar: “Een gemeente heeft zelf ook baat bij lokale duurzame initiatieven. Bijna, zo niet alle, gemeenten hebben zich gecommitteerd aan de doelstelling van 14 procent duurzame energie in 2020, maar de meesten lopen hier hopeloos op achter. Nu benutten we een publiek gebouw voor duurzaamheid én dragen we bij aan gemeentebeleid; een win-win. Zonne-energie is lang niet zo controversieel als wind, dus is er ook weinig weerstand tegen. Het helpt om zulke voordelen voor de gemeente te benadrukken wanneer je in gesprek gaat.”

Subsidie van de gemeente

Zo is het Zonnecoöperatie West-Friesland gelukt om een kleine subsidie van de gemeente los te krijgen. Wagenaar: “Per dak vragen we 4.000 euro subsidie. Dit bedrag gebruiken we om allerlei kostenposten te dekken, zoals de notaris, het maken van een aparte meterkast en het doortrekken van leidingen. Zonder die subsidie zou de terugverdientijd oplopen naar twaalf jaar en dat vinden we te lang. Nu komen we nét op tien jaar uit. We hopen dat de kosten in de toekomst omlaag gaan en dat we het zonder subsidie kunnen.”

Ledenwerving vormt uitdaging

Zo makkelijk als de coöperatie de gemeenten wist te overtuigen, zo moeilijk was het om leden te werven. Wagenaar: “Mensen staan niet bepaald te dringen. Op duizend folders die we hebben verspreid, kwamen drie reacties. Dan zakt de moed je wel eens in de schoenen. Mensen lijken het toch moeilijk te vinden om geld te investeren. Uiteindelijk is het gelukt, dankzij PR via lokale kranten, ons eigen netwerk en een bijeenkomst in het gemeentehuis met de wethouder erbij.” Het eerste dak in Stede Broec heeft twintig deelnemers, het tweede dak in Enkhuizen acht.

Verlaagd tarief aantrekkelijker dan SDE+

Dat de coöperatie de postcoderoosregeling zou gebruiken, was eigenlijk vanzelfsprekend, zegt Wagenaar. “Wij willen mensen die zelf geen geschikt dak hebben voor zonnepanelen faciliteren om tóch energie op te wekken. De postcoderoosregeling is precies voor die groep bedoeld. De SDE+ is interessanter voor grotere projecten en is minder gericht op lokale binding met de buurt.” Wel had de coöperatie moeite om de ingewikkelde regeling te doorgronden, zegt Wagenaar. “Waarover je nu wel of geen btw moet betalen, is onduidelijk. Zelfs de Belastingdienst weet niet goed hoe het zit. Gelukkig zijn er wel een aantal dingen verbeterd, zoals de verhoging van de belastingkorting en de vrijheid om zelf het hart van de postcoderoos te bepalen. Dat hielp ons om het gebied te vergroten.”

Liefdewerk oud papier

Ondanks de verbetering van de regeling en de subsidie van de gemeente, is collectieve opwekking nog steeds geen vetpot, aldus Wagenaar. “Het realiseren van ons eerste dak duurde 2,5 jaar en kostte alles bij elkaar erg veel tijd, allemaal liefdewerk oud papier. Als je die tijdsinvestering zou meerekenen, is geen enkel project rendabel. Het vrijwilligerswerk zie ik niet als knelpunt, dat doen we allemaal vanuit onze overtuiging. Maar om meer mensen enthousiast te krijgen moet het rendement wel omhoog. Ik hoop dat initiatieven elkaar steeds beter weten te vinden om van elkaars kennis en ervaringen te profiteren. Samen kunnen we kostenvoordelen behalen om de investering in zonneparken aantrekkelijker te maken.”